Okuyucuya not: Bu yazı, A. M. Celal Şengör'ün Cumhuriyet Bilim Teknik Dergisi'nde, 1999 yılında yayınlanmış yazılarını derlediği, Ka Kitap Yayınevi'nden çıkan Zümrüt Ayna adlı kitabından bu sayfaya aktarıldı. Niçin? Size "Arif Aşçı kimdir?" dedirtebilmek ve onun hakkında biraz araştırma yapmanızı sağlamak için. Çünkü ilerleyen günlerde Aşçı'nın bu yazıda da adı geçen kitabı İpek Yolu'nda Son Kervan elime ulaşacak ve Deniz Çingenesi'nden bahsettiğim kadar bu kitaptan da bahsedeceğim. Hazırlık olsun. Ben kendisinin adını ve çalışmalarını çok geç duydum (daha evvel "Abi fotoğraf sanat mı yea?" diyen biriydim örneğin). Siz de geç kalmayın benim gibi. (Unutmadan, bu yazı bir coğrafya meraklısına, Uğur Başdağ'a da armağanım olsun.)
Geçenlerde Arif Aşçı geldi ziyarete. Gelirken de son kitabından bir nüsha getirdi hediye olarak. Akşamın ta içlerine sarkan bütün bir öğleden sonrayı geçirdik beraberce, hem de müthiş keyiflenerek. Sohbet nerelere gitmedi ki! Amerika Birleşik Devletleri'nin başkenti Washington DC'de bir asırdan fazla bir zaman önce çekilmiş bir fotoğraf, Paris'te Saint Germain Bulvarı 184 numaradaki bir bina ve onun kapısı üzerindeki heykel, develere sert ve taşlı zemin üzerinde yol aldırma teknikleri, Tanrı Dağları'nın karlar içinde nasıl geçilebileceği, Orhun Yazıtları, Irak'ta yaşayan Türkmenler, Madrid'deki Alcala Caddesi'nde bulunan The Geographic Club (Ccoğrafya Kulübü) adlı lokanta, dünyada bilinen en eski pusula, Piri Reis, James Cook'un Pasifik seyahatleri, Güneydoğudaki vatandaşlarımıza refah imkanları ve bunların bugünkü bilim ve bugünkü toplum için önemi ve daha neler neler... Hepsini yazmaya kalksam bu köşedeki yerim yetmez. Bu nedenle Arif'in beni ziyaretinin esas nedenini anlatacağım yalnızca.
Dikkat buyurulursa, yazımın başında kimdir bu Arif Aşçı, son kitabı neden bahseder, söylemedim. Ümidim, en azından bu köşenin okurlarının hepsinin zaten O'nun adını ve eserlerini biliyor olmalarıdır. Ama bilmeyen okuyucum için Arif Aşçı'yı tanıtayım: Arif Aşçı bugün ülkemizde yaşayan en önemli insandır! Latife ettiğim veya abarttığım sanılmasın. Ben gerçekten O'nun Türkiye'de yaşayan en önemli şahsiyet olduğu kanaatimde samimiyim. Niçin? Çünkü Arif Aşçı bir Coğrafya Vakfı kurmayı yaşamına birinci hedef yapmış, bildiğim tek kişidir ülkemizde.
 |
| Arif Aşçı (1958- ) |
"Düşünebiliyor musun" diyor heyecanla Arif, "etrafımızdaki ülkelerin coğrafya ve tarihinden neredeyse tamamen habersiziz. Ne tüccarımıza, ne sanayicimize ne de askerimize sunulabilecek coğrafi bilgimiz var. Ülkemizde her gün binlerce coğrafya sorunu yaşanıyor; heyelan gibi, sel gibi, deprem gibi olaylar, yurttaşımızın canını; kuraklık, turizm, ticaret gibi olaylar parasını alıyor. Ne şehir ne de yol planlaması adam gibi. Küreselleşen dünyada, dünyadan habersiziz. Elalem Merih'e ulaştı, biz daha uluslararası iletişimimizi adam gibi yapamıyoruz. Bırak uluslararası iletişimi, İstanbul'da adam gibi telefon çalıştıramıyoruz. Çevre sorunları desen tam bir başıboşluk içinde.
